مستندات پیشنهاد برای اخذ عوارض از مردگان تهرانی
تاریخ انتشار: ۱۷ بهمن ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۷۰۳۰۰۰۳
برخی از اعضای شورای شهر تهران و مدیران شهرداری دیوز در مصاحبه هایی که درحاشیه صحن علنی شورای شهر با خبرنگاران داشتند از وجود لایحه نرخ خدمات ارائه شده در بهشت زهرا ابراز بی اطلاعی کردند.
چهارشنبه هفته گذشته ،لایحه بهای خدمات در بهشت زهرا درسال 1402 به شورای شهر تهران ارسال شد .لایحه ای که به دلیل ارسال تمامی لوایح عوارضی در نوبت بررسی است و برخی از اعضا هم از ارسال آن ابراز بی اطلاعی می کنند .
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
در یکی از بندهای این لایحه هزینه نگهداشت سالیانه قبور برای هر پلاک قبر در نظر گرفته شده که رقم پیشنهادی شهرداری 164 هزار تومان است .
بعد از انتشار این خبر از سوی اکو ایران با قید این نکته که هنوز این لایحه در صحن شورا بررسی نشده و بعد از تصویب در شورا و تایید فرمانداری اجرایی می شود ، انتقادهای تندی از سوی شهروندان به این پیشنهاد شهرداری مطرح شد .
عباس عبدی پژوهشگر اجتماعی و فعال سیاسی-اجتماعی در واکنش به این طرح نوشت : گرچه طرحی نابخردانه است ولی باید به دشمنان دیروز نئولیبرالیسم که امروز مدیرند گفت در وحشی‌ترین نظام‌های سرمایه‌داری هم مردم را اینطور تلکه نمی‌کنند.
محمد طبیبیان، اقتصاددان هم درخصوص این پیشنهاد نوشت :هردم از این باغ بری می رسد. بعد از خبر تکان دهنده مولد سازی اموال عمومی. در خبر ها بود که شهرداری برنامه ای دارد که در صورت تصویب آن، سالانه از قبور عوارض بگیرد. اگر درست فکرش را بکنید ایده خوبی است. چون ضمانت اجرا راحت و تنبیه متخلف هم کم هزینه و پردرآمد است. اما قبلاً یک سابقه تاریخی را عرض کنم. در زمان یکی از سلاطین صفوی یک تنبیه این بود که اگر با کسی کج می افتادند می گفتند مرده پدرش را از قبر بیرون بکشند و آتش بزنند. از آن زمان ناسزای «پدرسوخته» رسم شد. حالا با این ایده شهرداری، اگر افرادی عوارض قبر پدر و مادر خود را ندهند شهر دار به عنوان تنبیه تخلف، مرده را بیرون می آورد و صاحب قبر را پدر و مادر سوخته می کند و قبر را به دیگری به قیمت روز می فروشد. فکرش را بکنید به عقل چه کسی می رسید!
بعد ازاین اعتراض ها تعدادی از اعضای شورای شهر مدعی شدند چنین لایحه ای به شورای شهر نرسیده ، برخی با آن مخالف بودند و تعدادی هم آن را دروغ و خبر سازی جریان رقیب توصیف می کردند . حتی شهرداری تهران هم مسئولیت لایحه خود را گردن نگرفت .
عبدالمطهر محمدخانی در حساب توییتری خود نوشت: در پی اجرای دستورالعمل وزارت کشور برای شفافیت بهای خدمات شهرداری‌ها، جدول هزینه‌های سازمان بهشت زهرا در قالب یک لایحه به شورا ارسال شد.
شهردار تهران با تحمیل هرگونه هزینه جدید به مردم مخالف است و هزینه‌ای با عنوان نگهداری قبور دریافت نخواهد شد و مردم را بی‌جهت نگران نکنید.
درحالی محمدخانی تاکید دارد که مردم را نگران نکنید که شهرداری خود لایحه دریافت هزینه نگهداری قبر را به شورا ارائه کرده و هم شهرداری مخالف دریافت هزینه از مردم است !
لایحه بهای خدمات آرامستانها چهارم بهمن ماه در ششصد و چهلمین جلسه کمیسیون بررسی طرح ها و لوایح شهرداری تهران طرح و پس از تایید به شورای شهر ارسال می شود.
مهدی چمران رییس شورای شهر تهران پیش از آغاز جلسه شورای شهر تهران درخصوص این خبر به خبرنگاران گفت : اخذ بهای خدمات پس از دفن بستگی به این دارد که فرد بخواهد خدماتی را دریافت کند یا خیر؟ برای مثال آرامگاه‌هایی که موجود است و یا گلکاری به عنوان خدمات موردی مطرح است. البته این موضوع هنوز در صحن شورا مطرح نشده است.
وی تاکید کرد: رسیدن یک موضوع به شورا دلیل بر تصویب آن نیست، فهرستی توسط وزارت کشور اعلام شده به عنوان بهای خدمات ما در حال حاضر برای نگهداشت موضوعی را نداریم و اگر کسی بخواهد خدماتی را بگیرد. چنین بحثی مطرح خواهد شد. لذا باید صبر کنیم موضوع به صحن شورا بیاید و مورد بررسی قرار گیرد.
محمد آخوندی رئیس کمیسیون برنامه و بودجه شورای شهر تهران هم به رسانه می گوید :عوارض هنوز در کمیسیون مشترک بررسی نشده البته ممکن است به شورا ارائه شده باشد و در نوبت بررسی باشد اما آنچه که در خبرها عنوان شده مورد تأیید شورا نخواهد بود. خدماتی که در آرامستانها ارائه می‌شود چیز جدیدی به آن اضافه نشده و بهای خدماتی وجود دارد که به صورت سالیانه افزایشی را خواهد داشت.
او درصحن شورای شهر تهران بدون آن که به خبر بهشت زهرا اشاره کند گفت : مواردی که مطرح شده است پیشنهاد شهرداری است و باید اجازه دهیم در شورا قرائت شود و اینکه مباحثی را به دروغ منتشر کنیم اتفاق خوبی نیست. چهار سال شهر را تعطیل کردند و کاری هم انجام ندادند و امروز دروغ می گویند. چهار سال با دروغ قدرت را به دست گرفتند و امروز نیز با دروغ، افراد را مشغول می کنند. نباید به این مباحث توجه کنیم چون از خدمت به مردم باز خواهیم ماند. هر آنچه در شورا بررسی می شود به صورت زنده برای مردم پخش خواهد شد و مجددا تأکید می کنیم آنچه در شورا مورد بررسی قرار می گیرد بر اساس تأکید وزارت کشور است.
اعضای شورای شهر تاکید دارند از جزییات این لایحه اطلاعی ندارند . مدیران شهرداری هم اصل موضوع را تکذیب می کنند . حسین نظری معاون خدمات شهری شهرداری تهران در پایان جلسه شورای شهر تهران در پاسخ به این پرسش که اخباری مبنی بر دریافت عوارض از محل قبور مطرح شده و اعداد و ارقامی مبنی بر دریافت عوارض سالانه به مبلغ 164 هزار تومان برای هر قبر و حدود یک میلیون تومان تحت عنوان مقبره‌ها اعلام شده است که آیا این خبر مورد تایید شهرداری تهران است یا خیر، اظهار کرد: به هیچ عنوان ما عوارضی در قالب این مواردی که گفته شد، نداریم. بنای ما این است که تحمیل جدیدی در حوزه خدمات شهری برای شهروندان نداشته باشیم و این اخبار به هیچ عنوان صحت ندارد. از گذشته و تا به امروز در قالب بهای خدمات هزینه‌ای بر اساس مصوبه شورا از خانواده متوفیان در هنگام دفن و کفن امواتشان دریافت می‌شد که این رویه از سنوات پیش بوده و خواهد بود و به جز مبلغ تحت عنوان بهای خدمات؛ شهرداری تهران بنایی برای دریافت پول در قالب عوارض و ... ندارد.به هر ترتیب برای نگهداری قبور امنیت هزینه‌هایی توسط مجموعه سازمان بهشت زهرا انجام می‌شود و ما نیز بنا داریم این هزینهها را به صورت شفاف اعلام کنیم ولی این مسئله به این معنا نیست که شهروندان مبالغی را تحت عنوان عوارض قبور در طول سال پرداخت کنند.سازمان بهشت زهرا هیچ مبلغی را تحت عنوان عوارض قبور از شهروندان دریافت نخواهد کرد، تنها هزینه‌های پرداختی مربوط به کفن و دفن اموات است که این مبالغ نیز در زمان دفن اموات توسط خانواده‌هایشان به سازمان بهشت زهرا پرداخت می‌شود.
مهدی پیرهادی رئیس کمیسیون سلامت، محیط زیست و خدمات شهری شورای شهر تهران هم به یکی از کانال های خبری شهری گفته است : لایحه هزینه نگهداشت اهل قبور بهشت زهرا در شورای شهر تهران، مطرح نشده است و اگر چنین موضوعی در شورای شهر، مطرح شود ما در کمیسیون محیط زیست و خدمات شهری شورای شهر با آن مخالف خواهیم بود. موضوعاتی از قبیل دریافت هزینه‌های خدماتی از شهروندان، نیاز به کار کارشناسی دارد و جوانب آن باید به دقت، مورد بررسی قرار بگیرد.
نکته جالبی که پیرهادی به آن اشاره می کند ، مخالفت شهردار تهران با هزینه نگهداشت هر پلاک قبر است . پپرهادی گفته که با پیگیری‌هایی که درخصوص اخذ هزینه نگهداشت اهل قبور از شهرداری تهران، داشته‌ام؛ متوجه شده‌ام که شهردار تهران با دریافت هزینه نگهداشت اهل قبور از بازماندگان متوفی، مخالف است.
این پرسش مطرح است که چرا شهردار تهران لایحه ای که با آن بندهایی از آن مخالف است را به شورای شهر ارسال کرده است .
محمدجواد تاجیک مدیرعامل بهشت زهرای تهران هم به همین کانال خبری گفته است :این موضوع در پیش نویس یک لایحه، نرخ خدمات بهشت زهرا به شورای شهر تهران، پیشنهاد شده است. دریافت هزینه از بازماندگان اهل قبور درخصوص نگهداشت و رسیدگی به قبور در برخی از آرامستان‌های کشور، مرسوم است.حدود 30 الی 40 سال است که سازمان بهشتزهرا مبالغی را از بازماندگان اهل قبور خانوادگی، دریافت می‌کند و این موضوع جدیدی نیست؛ چون هزینه‌های نگهداشت قبرستان، امنیت آرامستان، نظافت خیابان‌های بهشت زهرا و ... بالا است و باید این مبالغ از یک منبع تامین بشود.
به گفته تاجیک پیشنهاد دریافت هزینه نگهداشت قبور به شورای شهر تهران، ارائه شده که اعضای شورا در خصوص تامین هزینه‌های خدماتی بهشت زهرا یا این لایحه را تصویب خواهند کرد تا از بازماندگان اهل قبور مبالغی، به عنوان هزینه نگهداشت قبور، دریافت شود و یا اینکه این تامین این هزینهها توسط منابع عمومی شهرداری تهران، در نظر گرفته می‌شود. اما به جز این بند از لایحه خدمات ارائه شده در بهشت زهرا قیمت پیشنهادی شهرداری برای خدمات ارائه شده در این سازمان هم نسبت به سال گذشته افزایش قابل توجهی داشته است .قیمت پیشنهادی برای دفن در قطعات 300 تا 330 ،دوازده میلیون و 30 هزار تومان است .
شهرداری درتوجیه افزایش هزینه های خدمات ارائه شده آورده که افزایش سرانه نرخ تورم در سال جاری و سنوات گذشته و به تبع آن افزایش چشمگیر هزینه های مترتبه برای ارائه خدمات به مراجعین داغدار و همچنین رشد فزاینده حقوق و مزایای نیروی انسانی، مصالح ، لوازم و تجهیزات فعالیتهای عمرانی و... به بیش از 50 درصد و افزایش اندک و کمتر از میزان تورم سالیانه نرخ خدمات در سنوات گذشته، به ویژه در سال 1401 که کمتر از 20 درصد میانگین بوده از یک طرف و عدم لحاظ بهای خدمات کلیه هزینه ها و خدمات قابل ارائه در سال گذشته و سنوات ماقبل آن و در راستای ایجاد شفافیت و لزوم اخذ مصوبه برای کلیه خدمات قابل عرضه این لایحه به شورا ارسال شده و تاکید کرده که در طول چند سال اخیر نرخ برخی اقلام مورد استفاده در فرایند حمل اموات، تطهیر، تدفین و ... همانند سنگ لحد و غیره بیش از یکصد درصد رشد سالیانه قیمت داشته است.
متن لایحه ارسالی شهرداری به شورای شهر را در پیوست خبر بخوانید .
attachedFile: دانلود
اقتصادنیوز
منبع: ایران اکونومیست
کلیدواژه: سازمان بهشت زهرا خدمات ارائه شده شورای شهر تهران شهرداری تهران هزینه نگهداشت شهردار تهران دریافت هزینه شورای شهر خدمات شهری بهای خدمات اعضای شورا تحت عنوان اهل قبور ارسال شد تهران هم هزینه ها صحن شورا
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت iraneconomist.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایران اکونومیست» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۷۰۳۰۰۰۳ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
مهاجرت با ویزای جعلی
عکس: هادی زند، ایسنا
به گزارش «تابناک» به نقل از هم میهن، افزایش متقاضیان مهاجرت قانونی و غیرقانونی از ایران، بازاری ساخته که حالا به هزارتویی پیچیده تبدیل شده و هرقدم آن کسب‌وکاری جداگانه دارد؛ از خرید مدرک آیلتس تا پذیرش تحصیلی، ویزای توریستی و پیشنهاد شغلی جعلی. یک جست‌وجوی ساده هم شما را به کسانی می‌رساند که خودشان را وکیل مهاجرت معرفی می‌کنند و البته ساکن ایران هم نیستند و همه راه‌های پناهندگی را به شما معرفی می‌کنند.
* دلال ویزا دعوتنامه جور می‌کنه؟
بله. از همه راحت‌تر هم ویزای ایتالیاست.
*چقدر می‌گیره؟
۸ هزار (یورو)؛ سه هزار پیش، مابقی هم موقع گرفتن ویزا.
این مکالمه کوتاه را در گروه‌های مهاجرت از راه پناهجویی دنبال می‌کنیم؛ گفت‌وگویی عادی بین کسانی که دنبال دلال ویزا هستند تا برایشان ویزای توریستی یا تحصیلی جعلی صادر شود و خودشان را به کشور دیگری برسانند، بعد هم به سمت پناهندگی بروند. دلالی ویزا، توریستی و تحصیلی، تنها بخشی از بازار سیاه نه چندان جدید، اما پرسود و البته مبهم مهاجرت است که هرگز نمی‌توان گردش مالی آن را پیدا کرد.
افزایش متقاضیان مهاجرت قانونی و غیرقانونی از ایران، بازاری ساخته که حالا به هزارتویی پیچیده تبدیل شده و هرقدم آن کسب‌وکاری جداگانه دارد؛ از خرید مدرک آیلتس تا پذیرش تحصیلی، ویزای توریستی و پیشنهاد شغلی جعلی. یک جست‌وجوی ساده هم شما را به کسانی می‌رساند که خودشان را وکیل مهاجرت معرفی می‌کنند و البته ساکن ایران هم نیستند و همه راه‌های پناهندگی را به شما معرفی می‌کنند.
ماجرای مسیرهای قانونی و غیرقانونی مهاجرت و بازاری که در سایه آن شکل گرفته را سه نفر روایت می‌کنند؛ ابراهیم، فرهاد و لاله که قصد داشتند از طریق ویزای تحصیلی، پیشنهاد شغلی از ایران مهاجرت کنند و هرکدام با بخشی از این جریان پیچیده سروکار داشتند.
روایت اول: ۱۵ هزار یورو برای پذیرش تحصیلی جعلی
«ابراهیم» حدود ۶ سال است که برای مهاجرت از ایران تلاش می‌کند و تقریباً تمام مسیرهای هوایی، زمینی و حتی دریایی را امتحان کرده است. آخرین تلاش او برای خروج از ایران به حدود یک‌ماه پیش برمی‌گردد که تلاش کرد ویزای توریستی یا پذیرش تحصیلی جعلی دریافت کند تا به‌واسطه آن بتواند از کشور مورد نظرش ویزا بگیرد و بعد پناهنده شود. مقصد پناهندگی او انگلیس است؛ جایی که به قول خودش، بهترین کشورهای اروپا برای پناهندگی است.
او تصمیم گرفته بعد از رسیدن به مقصد اول، خودش را به فرانسه برساند و بعد در انگلیس پناهنده شود. او تا قبل از اینکه آشنای تازه‌ای برای خرید ویزای تحصیلی جعلی پیدا کند، بسیاری از این واسطه‌ها را در فضای مجازی یافته بود: «چند سالی می‌شود برای مهاجرت از ایران تلاش می‌کنم و اولین‌بار است که از طریق هوایی اقدام می‌کنم، چند روز دیگر وقت سفارت دارم. شما نمی‌توانید از روند کاری آن‌ها باخبر شوید.
آنقدر بین شما و آن‌ها واسطه وجود دارد که درنهایت هم متوجه نمی‌شوید چه رابطه‌ای با سفارت دارند و آیا آن‌ها هم سودی از این کار می‌برند یا خیر؟ اگر سفارت با آن‌ها همکاری نداشته باشد، همه کیس‌هایی مشابه من باید ریجکت شوند، اما کسی که برای من پرونده تحصیلی صوری ساخته، ده‌ها پاسپورت جلویم گذاشت که موفق شده بودند ویزا بگیرند.»
دلال برای ابراهیم یک پرونده و دعوتنامه تحصیلی جعلی از ایتالیا ساخته و توصیه کرده که به جزئیات این پرونده که به زبان انگلیسی نوشته شده، مسلط باشد تا بتواند در مصاحبه سفارت به سوالات پاسخ دهد: «طبق پرونده تحصیلی که برای من ساخته بودند، ظاهراً من دانشجوی دکترای یک رشته مهندسی هستم و از کشوری اروپایی دعوتنامه گرفته‌ام. هنوز هم نمی‌دانم آن‌ها سر سفارت کلاه می‌گذارند یا با هم همکاری دارند؟ اگر با همین پرونده تحصیلی به من ویزا بدهند، مطمئن می‌شوم که یک‌نفر را در سفارت دارند. خودشان می‌گویند روال کارشان قانونی است.»
ابراهیم ادامه می‌دهد: «این واسطه‌ها راه دیگری هم برای دریافت ویزا معرفی می‌کنند. برخی از این واسطه‌ها از طریق کسانی که آیدی‌کارت یا گرین‌کارت دارند یا افرادی که در کشورهای اروپایی ساکن هستند، اقدام و برای فرد متقاضی دعوتنامه دریافت می‌کنند.»
او پیش از اینکه پیشنهاد مهاجرت از طریق پذیرش تحصیلی را دریافت کند، یک راه دیگر هم پیش‌رو داشت که موفقیت‌آمیز نبود. قرار بود فروردین‌ماه امسال همراه با چند نفر دیگر از یک کشور اروپایی ویزای توریستی بگیرند تا بعد از آن، به مقصد دوم دیگری بروند: «قرار بود در تعطیلات عید از راه توریستی من و چند نفر دیگر را به اسپانیا بفرستند. در این روش، یک زن و مرد در قالب زوج با چند شرط مانند تمکن مالی مشخص و... با ویزای توریستی به کشور مقصد فرستاده می‌شوند. آن‌ها می‌گویند این کار دوپروازه انجام می‌شود؛ یعنی ابتدا به کشور اسپانیا فرستاده می‌شوید و بعد هم با یک پرواز دیگر به کشور ثالث، مانند فرانسه. دراین شرایط به‌طور رسمی وارد خاک اسپانیا نشد‌ه‌اید و اگر مشکلی برای شما ایجاد شود و در کشور ثالث پذیرفته نشوید، دوباره به اسپانیا برگردانده می‌شوید، تا لحظه آخر هم متوجه نمی‌شوید که مقصد کجاست؟»
او با فرد واسط قراردادی به مبلغ ۱۲ هزار و ۵۰۰ یورو بسته و قرار است بعد از دریافت ویزا آن را پرداخت کند، البته همه‌چیز به همین سادگی پیش نمی‌رود: «خودشان می‌گویند اگر معرف داشته باشی، پول به همین شیوه دریافت می‌شود، اما تهدید کرده‌اند که اگر ویزا را دریافت کنی و پول را نپردازی، کاری می‌کنیم که دیگر نتوانی از کشور خارج شوی.»
او تا قبل از اینکه پذیرش تحصیلی به دستش برسد، اطلاعی از جزئیاتش نداشت: «آن‌ها به ما نمی‌گویند این پرونده تحصیلی را برای کدام کشور درست می‌کنند. یک دعوتنامه جعلی از طرف یک استاد ساخته و بعد مشخصات پرونده را به من دادند. حتی نمی‌دانم این مشخصات واقعی است یا جعلی. به من متنی درباره مشخصات دانشگاه و پرونده تحصیلی دادند که باید حفظ کنم و بعد به سفارت بروم. سطح زبان من بالا نیست و اگر سفارت هماهنگ نشده باشد، باید متوجه شوند که وقتی به‌عنوان دانشجوی دکترا می‌روم باید سطح مقدماتی زبان را بلد باشم.
اگر ویزا ندهند، به غیر از آمریکا که رویای همه پناهندگان است، معمولاً اولویت پناهجویان انگلستان و بعد از آن هم آلمان است که شرایط بهتری برای پناهندگان دارند. ایتالیا و فرانسه برای پناهندگی خوب نیست؛ چون هم زبان سخت‌تری دارد و هم کار کمتری در آنجا پیدا می‌شود. هدف ما این است که پایمان به اروپا برسد. بعد از آن هم با هر وسیله‌ای که شد به کشور موردنظرمان می‌رویم.»
ابراهیم از تجربه خودش درباره پیدا کردن واسطه برای شکل‌های دیگری از مهاجرت می‌گوید: «برخی از آن‌ها در فضای مجازی فعالیت می‌کنند و برخی را آشنایان معرفی می‌کنند. معمولاً هم افراد را به اروپا می‌فرستند. هر دو طرف در این مسیر بر سر مبلغی توافق می‌کنند که کمتر از ۱۰ هزار یورو نیست و حتی به ۲۰ هزار یورو هم می‌رسد. این هزینه هم مورد به مورد متفاوت است؛ اگر با شما آشنا باشد هزینه کمتری می‌گیرد
و بعد از صدور ویزا پول را پرداخت می‌کنید، اما قاچاق‌بر‌ها ۱۰ صرافی معرفی می‌کنند و می‌گویند که پول را در چند بخش به این صرافی‌ها واریز کنید و بعد پول همان‌جا بلوکه می‌شود. وقتی به مقصد رسیدی، پول را برای آن‌ها می‌پردازی. یکی دیگر از این راه‌ها از طریق سرمایه‌گذاری جعلی است. یعنی برای متقاضی پرونده‌هایی درست می‌کنند و او را به‌عنوان مدیرعامل یک شرکت یا موردی مشابه معرفی می‌کنند تا بتواند ویزا دریافت کند.»
روایت دوم: پیشنهاد شغلی جعلی
«فرهاد» برای مهاجرت از ایران شیوه دیگری را انتخاب کرده بود. او دو سال پیش تصمیم به مهاجرت گرفت و به‌واسطه یک شرکت کاریابی، از کشور آلمان پیشنهاد شغلی گرفت تا بتواند از این کشور ویزای کاری دریافت کند؛ مسیری که تقریباً ۱۵ هزار یورو برایش هزینه داشت و درنهایت چهارماه بعد از سفر به آلمان به ایران بازگشت: «یکی از دوستانم این شیوه از مهاجرت را معرفی کرد و هزینه آن هم ۱۵ هزار یورو بود، بخش زیادی از آن به کارفرمایی می‌رسید که پیشنهاد کار در کشور مقصد از طرف او اعلام شده بود. در کشورهای دیگر برخی شرکت‌ها وجود دارند که این کار را انجام می‌دهند که معمولاً یا ترکیه‌ای هستند، یا ایرانی یا مالک آن اهل اروپای شرقی است. این پیشنهادات شغلی از سوی این شرکت‌ها به اداره کار کشور مقصد اعلام می‌شود تا مجوز استخدام نیرو را دریافت کنند و معمولاً هم برای مشاغل کوچک انجام می‌شود.»
شرکت‌های کاریابی در داخل یا خارج از ایران به این شرکت‌ها کمک می‌کنند تا متقاضی را به کارفرما وصل کنند؛ کارفرمایی که نیاز به نیرو ندارد: «این روند در هر دو سمت قانونی است و با مجوز انجام می‌شود. گفته می‌شود فعالیت این شرکت‌ها کاریابی است، اما در عمل پیشنهاد شغلی جعلی پیدا می‌کنند. آلمان برای کسی که این پیشنهاد شغلی را دریافت کرده، معمولاً یک ویزای شش‌ماهه صادر می‌کند، درعین‌حال اداره مهاجرت هم در جریان این موضوع قرار دارد و به همین دلیل، ۶ ماهه ویزا می‌دهد. فردی که با این ویزا به این کشور سفر کرده، باید در این مدت هزینه بیمه و مالیات را از جیب بپردازد و در این مدت هم در کشور مقصد به دنبال کار می‌گردد. این شغل باید در حوزه‌ای باشد که فرد پیشنهاد شغلی دریافت کرده، بنابراین نمی‌تواند در زمینه‌ای جز تخصص خود، شغلی انتخاب کند.»
مهاجری که توانسته از کشور آلمان اقامت ۶ ماهه دریافت کند، می‌تواند سه دوره ۶ ماهه ویزای خود را تمدید کند. در تمام این مدت هم باید بیمه و مالیات خود را هم بپردازد. بعد از این سه دوره، مدت اقامت او در آلمان بیشتر می‌شود: «بعد از اینکه سه‌بار اقامت ۶ ماهه شما تمدید شود، اقامت یک تا یک‌ونیم ساله دریافت می‌کنید. اگر کار پیدا نکرده باشید هم همچنان باید بیمه و مالیات بپردازید. کشورهای مقصد در جریان این اتفاقات قرار دارند، اما، چون فرد مهاجر مالیات می‌پردازد و پناهنده نیست، موضوع پیگیری نمی‌شود. من حدود چهارماه در این کشور بودم و در تمام این مدت هم دنبال کار گشتم، اما موفق نشدم و درنهایت به ایران برگشتم. افراد زیادی بودند که به همین صورت اقامت دائم گرفتند.»
هزینه دریافت پیشنهاد شغلی از یک کشور اروپایی به میزان آشنایی شما و فرد واسط بستگی دارد و متفاوت است. فرهاد برای همه مراحل مهاجرت، حدود ۱۵ هزار یورو در چند قسط پرداخت کرده، اما می‌گوید که این کار بین ۳۰ تا ۴۰ هزار یورو هزینه دارد؛ یعنی حداقل دو میلیارد تومان. برخی واسطه‌ها هم بین ۶ تا ۱۰ هزار یورو از فرد متقاضی پول می‌گیرند.
دریافت پیشنهاد کار از کشور کانادا بین ۸۰ تا ۹۰ هزار دلار هزینه دارد: «معمولاً پرداخت هزینه را قسط‌بندی می‌کنند؛ بعضی از هزینهها برای معادل‌سازی مدرک یا انجام روال اداری از طرف یک وکیل برای کار‌های اداری و... است و درمجموع هزینه در چند قسط پرداخت می‌شود. ازطرف‌دیگر پیشنهاد کاری که برای فرد دریافت می‌شود، می‌تواند غیرتخصصی هم باشد. رزومه من واقعی بود و پیشنهاد کاری که دریافت کردم مربوط به تخصص و تجربه‌ام بود، اما برای بسیاری از متقاضیان رزومه غیرواقعی ساخته می‌شود؛ چون ممکن است شغل و رزومه خاصی نداشته باشد. تا دوسال پیش هم سفارت، فهرست بیمه نمی‌خواست و اگر یک سربرگ مهرشده یا توصیه‌نامه می‌بردید که نشان می‌داد در یک محیط کاری فعال بوده‌اید، کفایت می‌کرد؛ چون فقط می‌خواستند بدانند در سه‌سال آخر کجا کار کرده‌اید.»
روایت سوم: ۵۰ تا ۲۰۰ دلار برای خرید وقت سفارت
سال گذشته «هم‌میهن» گزارش مفصلی درباره یکی از کسب‌وکار‌های غیرقانونی مرتبط با مهاجرت نوشت و از بازار سیاهی گفت که برای دریافت نوبت ویزای سفارت در ایران پیدا شده و گردش مالی کلانی دارد. دلالان از متقاضیان بین ۵ تا ۳۰ میلیون تومان دریافت می‌کردند تا برای آن‌ها از سفارت وقت رزرو کنند. دریافت نوبت هم انواع مختلفی داشت: ویژه و عادی که قیمت آن‌ها با هم متفاوت بود.
این بازار سیاه همچنان مشتریانی دارد که نیاز به وقت فوری سفارت دارند؛ مهاجرانی مانند لاله که حدود دوسال قبل تصمیم گرفته بود از کشور سوئد پذیرش تحصیلی بگیرد.
او کشور ایتالیا را هم به‌عنوان مقصد دوم تعیین کرده بود، اما دریافت وقت از سفارت این کشور زمان‌بر است و او برای حل مشکل از یک شرکت خدمات مهاجرتی کمک گرفت: «از دوسال پیش، این مسئله تشدید شده و حتی شنیده می‌شود که برخی از سفارت‌ها مانند هلند می‌خواهند سفارت خود را در ایران ببندند.
الان هم دریافت نوبت از سفارت ایتالیا خیلی سخت شده و گفته می‌شود که یا نوبت نمی‌دهند یا دریافت آن، بسیار زمان‌بر است. زمانی که با یک‌دفتر مهاجرتی قرارداد بستم و می‌خواستم به‌عنوان مقصد دوم به ایتالیا بروم، در عرض یک‌هفته برای من وقت سفارت گرفتند.
من به آن دفتر حدود ۴۵۰ یورو داده بودم و بخشی از این‌پول برای تعیین وقت ویزا بود. باتوجه به اینکه برنامه مهاجرت من برای تحصیل در دانشگاه سوئد با موفقیت پیش نرفت، به من پیشنهاد دادند، به‌صورت پناهندگی به ایتالیا و بعد به سوئد بروم. بعد از اینکه به سفارت ایتالیا مراجعه کردم که دلایلم را برای لغو نوبت سفارتم توضیح دهم، متوجه شدم واقعاً این‌نوبت برای من رزرو شده بود.»
او می‌گوید: «کسی که این نوبت را برای من گرفت، گفته بود ما کسی را داخل سفارت داریم که دقیقاً می‌داند چه زمانی، نوبت‌دهی سفارت باز می‌شود و بلافاصله در کمترین زمان ممکن درخواست‌های ما را ثبت می‌کند، ما هم هزینه‌ای را به او پرداخت می‌کنیم. درمجموع آن‌ها حدود ۵۰ تا ۲۰۰ یورو برای این موضوع می‌گرفتند.»
مؤسسه‌ای مهاجرتی که لاله به آن اشاره می‌کند، این روزها برای وقت فوری سفارت ۱۰ میلیون تومان دریافت می‌کند و علاقه‌ای ندارد کارشان را مشابه دلالان روبه‌روی سفارتخانه‌ها بدانیم. کارشناس این مؤسسه مهاجرتی می‌گوید که برای این‌کار باید تصویر پاسپورت، واریزی سفارت، شماره شبا و کارتی که واریز با آن انجام شده را بفرستید. ۲۴ ساعت بعد از واریزی هم وقت را ثبت می‌کنیم؛ چون (این مبلغ) باید به حساب سفارت بنشیند.
این عدد‌ها در کانال‌های تلگرامی که وقت فوری سفارت می‌گیرند، متفاوت است؛ مثلاً برای وقت سفارت آلمان نفری دو میلیون تومان و برای وقت سفارت آمریکا در کشورهای اطراف مانند دوبی ۲۴۰ دلار دریافت می‌شود؛ این مبلغ پس از رزرو وقت، دریافت می‌شود. این کانال‌ها پکیج‌های مشاوره هم دارند که انواع مختلفی دارد: هزینه یکی از این بسته‌ها برای یک جلسه مشاوره دو میلیون و ۵۰۰ هزار تومان، برای دوجلسه پرسش و پاسخ و ماک، پنج میلیون و ۵۰۰ هزار تومان، برای سه جلسه پرسش و پاسخ، راهنمایی
تکمیل فرم مخصوص، تعیین استراتژی جواب دادن به سوالات و پیدا کردن دلیل ریجکتی و ماک همراه با گروه مشاوره تا شب سفارت، هفت‌میلیون و ۵۰۰ هزار تومان هزینه دارد.
روند صعودی مهاجرت
اگر آمار‌های رصدخانه مهاجرت درباره تعداد پناهجویان و مهاجران ایرانی و درخواست ویزا از طرف آن‌ها را بررسی کنیم، مشخص می‌شود که چرا این بازار برای دلال‌ها جذاب است؛ رصدخانه مهاجرت جمعیت پناهجویان ایرانی را در جهان تا سال ۲۰۲۲ نزدیک به ۶۹ هزار و ۲۰۰ نفر برآورده کرده بود که نسبت به جمعیت ۶۸ هزار و ۹۴۰نفری سال قبل از آن افزایش یافته است.
در سال ۲۰۲۲ میلادی، ۱۳ هزار و ۸۴ ایرانی در وضعیت پناهجویی در ترکیه بوده‌اند که نسبت به سال قبل تقریباً ۳۱ درصد کاهش یافته است. طی سال‌های ۲۰۱۰ تا ۲۰۱۲، تعداد ایرانیان در وضعیت پناهجویی در ترکیه در تراز سه‌هزار نفر قرار گرفت، اما پس از آن تعداد پناهجویان در ترکیه افزایش یافت. روند تعداد ایرانیان در وضعیت پناهجویی در ترکیه در سال ۲۰۱۶ به تراز ۲۴ هزار نفر و در سال ۲۰۱۸، به بالاترین حد خود (تقریباً ۳۰ هزار نفر) رسید.
بیشترین سهم ایرانیان از مهاجران غیرقانونی شناسایی شده با ۲/۵ و ۲/۳ درصد به‌ترتیب مربوط به سال‌های ۲۰۱۹ و ۲۰۲۱ میلادی است. از سال ۲۰۰۹ تا مارس ۲۰۲۳، ایرانی‌ها به‌طور متوسط سهم یک درصدی از مهاجران غیرقانونی شناسایی‌شده در مرز‌های اتحادیه اروپا داشته‌اند. روند جمعیت ایرانیان در برخی مقاصد اصلی شامل آمریکا، کانادا، اتحادیه اروپا، بریتانیا، استرالیا و ترکیه نشان می‌دهد، در میان این کشورها در سال ۲۰۲۱ به‌ترتیب آمریکا، کانادا، آلمان، ترکیه، سوئد، استرالیا، هلند و فرانسه دارای بیشترین جمعیت ایرانیان بوده‌اند. در آمریکا جمعیت ایرانیان طی سال‌های ۲۰۱۰ تا ۲۰۲۱ میلادی ۱۱/۵ درصد رشد داشته، طی همین سال‌ها جمعیت ایرانیان در کانادا ۷۷ درصد بالا رفته است.
اقتصاد زیرزمینی مهاجرت
اقتصاد زیرزمینی مهاجرت پررونق است؛ این را یکی از کارشناسان مهاجرت به هم‌میهن می‌گوید. به گفته او، این اقتصاد را قاچاق‌بر‌ها و کسانی که خریدوفروش نوبت سفارش انجام می‌دهند و مدارک جعلی صادر می‌کنند، راه انداخته‌اند؛ آن‌ها حتی مدارک اصلی هم صادر می‌کنند، اما، چون از طریق راه‌های غیرمشروع است، در گروه اقتصادزیرزمینی شناخته می‌شود: «تحلیل من این است که این اقتصاد در یک‌دهه اخیر و به‌طور خاص از پنج سال گذشته گسترده‌تر شده است؛ به‌ویژه اینکه مشاوران مهاجرتی نسبت به دهه گذشته افزایش داشته‌اند. دولت هم به‌واسطه رشد تمایل به مهاجرت در کشور، درآمد بیشتری داشته است.» او که نخواست نامش در گزارش بیاید، می‌گوید: «روند مهاجرت در کشور به یک اکوسیستم تبدیل شده است که همه بازیگران دست‌به‌دست هم می‌دهند و در این اکوسیستم مشارکت می‌کنند تا یک‌نفر از کشور خارج شود.»
او می‌گوید: «مدرسان و مؤسسات زبان و گردشگری که تور‌های زبان و وبینار‌های مهاجرتی و تحصیلی برگزار می‌کنند را باید در سمت بازیگران غیردولتی در چرخه مهاجرت قرار داد. وکلا، مؤسسات و مشاوران مهاجرتی هم بزرگترین بازیگران بخش غیردولتی اقتصاد مهاجرت هستند. در چندسال اخیر هم که خرید خانه در کشور ترکیه اوج گرفته، مشاوران املاک درآمد‌هایی از این راه به‌دست می‌آورند و آن‌ها هم به بخشی از این چرخه تبدیل شده‌اند.»
ام فهد، زن مشهور عراقی کیست و چرا کشته شد؟